ภาวะทุพโภชนาการคืออะไร
ภาวะทุพโภชนาการคือภาวะที่มีปัญหาด้านโภชนากาเช่น ภาวะโภชนาการเกินหรือต่ำกว่ามาตรฐาน เในบทนี้ เราจะเน้นไปที่ภาวะโภชนาการต่ำกว่ามาตรฐาน
ภาวะโภชนาการต่ำกว่ามาตรฐานอาจเป็นเรื่องที่ร้ายแรงได้ หากบุคคลนั้น :
BAPEN NSW 2007 เผยถึงอัตราความเสี่ยงต่อการเป็นโรคขาดสารอาหารในกลุ่มผู้สูงอายุ:
การวัดน้ำหนัก และส่วนสูง รวมถึงการประเมินภาวะโภชนาการทางกายภาพเป็นเป็นขั้นตอนเบื้องต้นในการประเมิน ซึ่งสามารถใช้ร่วมกับการตอบคำถามคำถามต่อไปนี้:
การประเมินผลเหล่านี้จะสามารถช่วยชี้ทางในการรักษาสำหรับผู้ป่วยที่เป็นโรคขาดสารอาหาร การตรวจหาโรคขาดสารอาหาร หรือความเสี่ยงในการเป็นโรคนี้ ซึ่งการวินิจฉัยที่แน่นอนควรได้รับการดำเนินการโดยผู้เชี่ยวชาญด้านสุขภาพซึ่งมีทักษะและการฝึกอบรมที่เหมาะสม
ภาวะทุพโภชนาการคือภาวะที่มีปัญหาด้านโภชนากาเช่น ภาวะโภชนาการเกินหรือต่ำกว่ามาตรฐาน เในบทนี้ เราจะเน้นไปที่ภาวะโภชนาการต่ำกว่ามาตรฐาน
ภาวะโภชนาการต่ำกว่ามาตรฐานอาจเป็นเรื่องที่ร้ายแรงได้ หากบุคคลนั้น :
- มีค่าดัชนีมวลกายน้อยกว่า 18.5 กก./ตารางเมตร2
- มีน้ำหนักลดลงโดยไม่ได้ตั้งใจมากกว่า 10% ภายในระยะเวลา 3-6 เดือน
- มีค่าดัชนีมวลกายน้อยกว่า 20 กก./ตารางเมตร และมีน้ำหนักลดลงโดยไม่ได้ตั้งใจมากกว่า 5% ภายในระยะเวลา 3-6 เดือน
BAPEN NSW 2007 เผยถึงอัตราความเสี่ยงต่อการเป็นโรคขาดสารอาหารในกลุ่มผู้สูงอายุ:
- 35% ของผู้สูงอายุที่มีอายุเกิน 80 ปี
- 25-35% ของผู้สูงอายุที่มีอายุระหว่าง 60-80 ปี
- 25% ของผู้สูงอายุที่มีอายุต่ำกว่า 60 ปี
- การบริโภคอาหารที่ลดลง : ความอยากอาหารที่ลดลงเนื่องจากอาการป่วย การหลีกเลี่ยงการทานอาหาร อาการคลื่นไส้ เวียนศีรษะ หรือความเจ็บปวดในขณะบริโภคอาหาร ความหดหู่ ความกระวนกระวาย ผลข้างเคียงจากการใช้ยา หรือติดยาบางชนิด
- การที่ไม่สามารถรับประทานอาหารได้: อาจมีสาเหตุเนื่องจากตรวจรักษาทางปาก การไม่รู้สึกตัว ความสับสน ความยากลำบากในการป้อนอาหารให้ตนเองเนื่องจากอ่อนแอ ไม่มีกำลัง โรคปวดไขข้อ หรืออาการอื่นๆ อาทิ โรคพาร์กินสัน การกลืนอาหารลำบาก อาเจียน อาการเจ็บภายในปาก มีสุขภาพปากที่ไม่ดี หรือการงอกของฟัน ข้อจำกัดต่างๆ ที่เกิดจากการผ่าตัด หรือการตรวจรักษาอื่นๆ
- การขาดหรือไม่มีอาหาร : เนื่องจากความจน คุณภาพอาหารที่บ้าน ในโรงพยาบาล หรือสถานดูแลผู้สูงอายุที่ต่ำ มีปัญหาในการซื้อและทำอาหาร
- การดูดซึมอาหารบกพร่อง: เนื่องมาจากปัญหาทางการแพทย์หรือการผ่าตัด ซึ่งส่งผลต่อการย่อยอาหาร ท้อง ลำไส้ ตับอ่อน และ/หรือการดูดซึม
- ระบบเผาผลาญที่เปลี่ยนแปลง: ระบบเผาผลาญที่เพิ่มมากขึ้นหรือเปลี่ยนแปลงไปจากเดิม เนื่องมาจากอาการป่วย อาทิ มะเร็ง การผ่าตัด การไม่ทำงานของอวัยวะ หรือทรีตเมนต์
- การสูญเสียพลังงานที่มากเกินไป: อาเจียน ท้องเสีย การสูญเสียที่เกิดจากการให้อาหารทางสายยาง หรือ หรือการระบายน้ำออก ผิวขับน้ำออกมามากเกิดไปจากการโดนแดดเผา
- คนที่เพิ่งออกจากโรงพยาบาล
- คนสูงอายุ (16% ในสถานดูแลผู้สูงอายุ)
- คนที่เป็นโรคมะเร็ง และอาการระยะยาวต่างๆ
- คนที่เพิ่งฟื้นตัวจากการผ่าตัด
- ความเสี่ยงในการติดเชื้อที่เพิ่มขึ้น
- แผลหายช้ายิ่งขึ้น
- ระบบทางเดินหายใจบกพร่อง
- กล้ามเนื้ออ่อนแรง และหดหู่
การวัดน้ำหนัก และส่วนสูง รวมถึงการประเมินภาวะโภชนาการทางกายภาพเป็นเป็นขั้นตอนเบื้องต้นในการประเมิน ซึ่งสามารถใช้ร่วมกับการตอบคำถามคำถามต่อไปนี้:
- ผู้ป่วยของคุณได้รับประทานอาหารปกติและหลากหลายในช่วงสองสามอาทิตย์ที่ผ่านมาหรือไม่?
- ผู้ป่วยของคุณมีน้ำหนักตัวที่ลดลงโดยตั้งใจหรือไม่ตั้งใจในช่วงเร็วๆ นี้หรือไม่? โรคอ้วน หรือความสมดุลของของเหลวเปลี่ยนแปลง และ อาจปิดบังการสูญเสียเนื้อเยื่อเนื้อแดง การที่น้ำหนักลดลงอย่างรวดเร็วเป็นสิ่งที่น่ากังวลใจหากเกิดกับผู้ป่วยทุกคน ไม่ว่าคนๆ นั้นจะอ้วนหรือไม่
- ผู้ป่วยของคุณสามารถรับประทาน กลืน ย่อย และดูดซึมอาหารอย่างเพียงพอและปลอดภัย เพื่อตอบสนองความต้องการของร่างกายของตนหรือไม่?
- ผู้ป่วยของคุณจำต้องได้รับสารอาหารทุกชนิดหรือบางชนิดในประมาณมากหรือไม่? ความเครียดจากการต้องผ่าตัด อาการบาดเจ็บ การติดเชื้อ โรคเกี่ยวกับระบบเผาผลาญอาหาร บาดแผล แผลกดทับ หรือประวัติในการรับประทานอาหารที่ไม่ดีอาจส่งผลต่อความต้องการนี้
- การรักษา ความจำกัดทางกายภาพ หรือความล้มเหลวของอวัยวะ ส่งผลกระทบต่อความสามารถในการรับประทานสารอาหารที่ร่างกายของผู้ป่วยของคุณต้องการในปัจจุบัน หรืออนาคตหรือไม่?
- ผู้ป่วยของคุณได้สูญเสียสารอาหารปริมาณมากผ่านทางการอาเจียน ท้องเสีย หรือการดูดออกทางศัลยศาสตร์ ฯลฯ หรือไม่?
- การตอบคำถามเหล่านี้อาจช่วยบ่งชี้ว่าผู้ป่วยของคุณจัดอยู่ในภาวะขาดสารอาหารหรือไม่? น้ำหนักตัวที่น้อย เสื้อผ้าหลวม ผิวแห้ง บาดแผลหายช้า ดูไร้อารมณ์ กล้ามเนื้อที่น้อยลง ไม่อยากอาหาร การรับรู้รสอาหารเปลี่ยนไป หรือมีอาการท้องผูกสลับท้องเสีย? ควรหารือและพูดคุยกับญาติของผู้ป่วยร่วมด้วย
- จากการตอบคำถามด้านบน ผู้ป่วยของคุณสามารถปฏิบัติตามข้อกำหนดเหล่านี้ด้วยความเต็มใจจากอาหารที่มีอยู่ได้หรือไม่
การประเมินผลเหล่านี้จะสามารถช่วยชี้ทางในการรักษาสำหรับผู้ป่วยที่เป็นโรคขาดสารอาหาร การตรวจหาโรคขาดสารอาหาร หรือความเสี่ยงในการเป็นโรคนี้ ซึ่งการวินิจฉัยที่แน่นอนควรได้รับการดำเนินการโดยผู้เชี่ยวชาญด้านสุขภาพซึ่งมีทักษะและการฝึกอบรมที่เหมาะสม