ชะลออายุร่างกายด้วยการคิดบวก

ใจร่าเริงเป็นยาอย่างดี   แต่ใจที่ห่อเหี่ยวอาจเป็นพิษต่อร่างกายได้

สมชาย: ก. ข. ไปโรงเรียน แล้ว ค. ง. ไปไหน?
สมปอง: ค. ง. ก็ไปโรงเรียนด้วยไง
สมชาย: ผิด!!
สมปอง: ค. ง. โดดเรียน
สมชาย: ผิด!!
สมปอง: อ้าว แล้วไปไหน?
สมชาย: คองอ ก็ไปโรงพยาบาล ดิ 555

อย่างนี้ สมชาย อาจคองอต้องเข้าโรงพยาบาลเพราะหมากเตะของสมปอง (ฮา) อย่างไรก็ดี ทางจิตวิทยาเชิงบวกสนับสนุนให้เราสร้างอารมณ์เชิงบวกแทนที่อารมณ์เชิงลบครับ เพราะอะไร...ผมขอยกตัวอย่างอารมณ์เชิงลบสักตัว เช่น อารมณ์หงุดหงิดง่าย หรือพูดง่ายๆว่า เป็นคนเครียดง่ายจะส่งผลกระทบต่อสุขภาพในหลายด้าน ได้แก่ ความดันโลหิตสูง, ภาวะต้านอินซูลิน, ไขมันสูง ย่อมเพิ่มความเสี่ยงต่อโรคหัวใจและหลอดเลือด โรคเบาหวาน โรคอ้วน เป็นต้น ซึ่งล้วนแต่ บั่นทอนอายุร่างกาย (Body Age) ทั้งสิ้

7 อาการ สัญญาณเครียดเกิน
บางคน “ยิ้มได้ ก็หายเครียด” แต่หลายคนมีความเครียดแฝง โดยตัวเองไม่รู้ มีวิธีเช็ค 7 อาการเครียดเกิน ได้แก่

1. รู้สึกเพลียๆ ไม่มีเรี่ยวแรงตลอด
2. นอนไม่ค่อยหลับหรือหลับมากไป
3. น้ำหนักตัวขึ้นหรือลงอย่างผิดสังเกต
4. รู้สึกเหงาๆ ถูกทิ้ง ไม่มีใครช่วยได้
5. อารมณ์ความรู้สึกขึ้นลงเร็ว, หงุดหงิดง่าย
6. ไม่อยากพบปะพูดคุยกับใคร, แยกตัวเก็บตัว
7. ประสิทธิภาพ เช่น การจดจ่อ การคิด การตัดสินใจ ในการทำงานลดลง

หากพบว่ามีอาการใดอาการหนึ่งก็ต้องรีบพลิกเครียดให้เป็นบวกนะครับ แต่...แล้วจะทำอย่างไรดี?

หลัก 4R รับมือกับความเครียด
ขอเสนอโมเดล 4R ซึ่งใช้เป็นแนวทางการใช้ชีวิตเชิงบวกเพื่อรับมือกับความเครียด ลองสำรวจตนเองดูครับ

1. Recognize ตระหนักรับรู้
   1.1 รู้ตัวว่าเครียด แล้วจัดเวลาพักเบรกเพื่อดื่มน้ำสะอาดเย็นๆเติมความสดชื่น สูดอากาศ หลับตาพักสายตา ได้ทัน หรือแม้แต่งีบหลับสัก 15-30 นาที ก่อนที่แรงกดดันจะมากเกินไป
   1.2 สังเกตอารมณ์ตนเอง และทำการลดความรู้สึกเร่งรีบ เร่งด่วนโดยยืดกำหนดเวลาเสร็จแต่ละเรื่องออกไปได้อย่างเหมาะสม
   1.3 รู้สึกรู้ตัวกับปัจจุบัน ไม่เครียดกับอดีต ไม่กังวลกับอนาคตจนเกินไป ทำให้รับมือกับสถานการณ์ได้อย่างทันการยิ่งขึ้น
2. Release ระบาย
   2.1 หายใจเข้าลึกๆ นับ 5 และหายใจออกยาวๆ นับ 8 ช่วยผ่อนคลายได้
   2.2 เปิดใจพูดคุยกับคนใกล้ชิด หรือเขียนอารมณ์ความรู้สึกที่เกิดขึ้นออกมา ทำให้รับมือได้ดีขึ้น
3. Renew ปรับเปลี่ยนตนเอง
   3.1 เมื่อเจอปัญหา ให้มองเป็นสิ่งท้าทาย และค้นหาสิ่งดีๆ ท่ามกลางปัญหา
   3.2 มีเวลาให้สิ่งรอบตัว ชื่นชมดอกไม้ กลิ่นดิน แสงแดด ฝน ต้นไม้ ตลอดจนสิ่งดีๆ เล็กน้อยๆ เพื่อผ่อนคลาย
   3.3 ออกกำลังกาย ทำกิจกรรมที่เคลื่อนที่ เพิ่มความกระฉับกระเฉง หรือพบปะผู้คน แทนกิจกรรมที่อยู่นิ่ง เช่น ดูทีวี, นั่งเล่นแต่อุปกรณ์อิเลคโทรนิค
4. Restart เริ่มตั้งความคาดหวังและแนวทางใหม่
   เมื่อรู้สึกสับสนยุ่งเหยิง ให้หันกลับมาทบทวนเป้าหมาย&แนวทางในชีวิต เพื่อต่อสู้กับอุปสรรค 

หากนำไปปรับใช้ได้มากเท่าไหร่ ก็จะยิ่งรับมือกับภาวะเครียดและแรงกดดันได้ดี ส่งผลให้ชะลออายุร่างกาย (Body Age) ได้อย่างมากอีกด้วยครับ

ดร. นพ. ยุทธนา ภาระนันท์